Extra investeringen in een slimmer, schoner en sterker Zuid-Holland

In de bestuurlijke inleiding van de Begroting 2017 is aangegeven dat de provincie ruimte en vertrouwen heeft om de ambities verder te versnellen, te verdiepen en te versterken door middel van incidentele en structurele inzet van middelen. Hierbij is welbewust naar kansen gekeken die nog in de resterende collegeperiode kunnen worden uitgevoerd (of verplicht). In de Begroting 2017 zijn 12 voorstellen benoemd, waarover bij de Voorjaarsnota 2017 een afweging is gemaakt. In deze kijklijn wordt een totaaloverzicht gegeven van de 12 voorstellen gevolgd door een toelichting op de stand van zaken en een eventuele afwijking ten opzichte van hetgeen in de Begroting 2018 is opgenomen.

Toelichting

1. Fonds ter financiering van kleinschalige, maatschappelijke energieprojecten

Vanuit het budget voor investeringsimpulsen voor diepte-investeringen is totaal € 2 mln toegekend voor kleinschalige, maatschappelijke energieprojecten. De middelen worden aan de markt beschikbaar gesteld via de subsidieregeling lokale initiatieven. Het budget van deze subsidieregeling kent naast het budget vanuit de investeringsimpulsen, tevens
€ 2,5 mln vanuit het budget voor de energietransitie van de gebouwde omgeving en glastuinbouw. In de Voorjaarsnota 2018 is op basis van de Monitor Lokale Initiatieven een toelichting gegeven over de voortgang van deze regeling. Wegens een looptijdwijziging van de subsidieregeling Lokale Initiatieven is in de Voorjaarsnota 2018 het totale budget (inclusief de middelen vanuit het budget voor de gebouwde omgeving) herverdeeld tot en met 2021.

2. Bijdrage aan de transitie van het chemiecluster in de Rotterdamse haven

ln de Voorjaarsnota 2017 is, als onderdeel van de extra investeringsimpuls, een bedrag van € 7,5 mln gereserveerd voor een bijdrage aan de transitie van het chemiecluster in de Rotterdamse haven. Het project Waste to Chemistry is tevens aan de ambitie ‘Investeren in economische innovatie’ gekoppeld. Het gaat hierbij namelijk om de realisatie van een fabriek in de Rotterdamse haven die afvalstoffen omzet naar duurzame chemische bouwstenen (methanol). De provincie werkt in de projectuitwerking naast de private initiatiefnemers samen met andere publieke partijen (zoals de gemeente Rotterdam en Rijksoverheid). De bijdrage van de provincie zal bestaan uit een lening in plaats van een "normale” subsidie. De randvoorwaarden voor deze lening aan Waste to Chemistry zijn in februari 2018 door middel van Statenvoorstel 7071 vastgesteld door Provinciale Staten. Om de lening te kunnen verstrekken zijn in de Voorjaarsnota 2018 het subsidieplafond en de subsidieontvanger vastgesteld door Provinciale Staten. Op basis van dit besluit en binnen de door PS vastgestelde randvoorwaarden kunnen Gedeputeerde Staten de subsidie / lening voorwaardelijk beschikken. Vervolgens wordt de Final lnvestment Decision (FlD) door de private partijen genomen. De planning voor de FID is nu naar verwachting in december 2018. Het is niet uit te sluiten dat deze planning nog opschuift en de lening pas in 2019 verstrekt wordt. Door de schaal van het project en de huidige, goede, economische situatie is er voor gekozen om de bouw van de fabriek middels een lumpsum aan te besteden. Het aanbestedingsproces wordt daardoor complexer, tegelijkertijd wordt hiermee het financiële risico in de bouwfase verkleind.

Omdat de subsidie wordt verstrekt in de vorm van een lening is bij Voorjaarsnota 2018 een risicoreserve van 40% (€ 3 mln) ingesteld.

3. Nieuwe impuls voor verduurzaming mobiliteit

Op drie terreinen wordt deze impuls van € 10 mln ingezet:

• Versterking en uitbreiding van het concept "weg van de energietransitie": de uitvoering van de werkzaamheden voor de proeftuin groot onderhoud N211 is in maart 2018 gestart en zal naar verwachting in november 2018 worden opgeleverd. Voor de N470 start de uitvoering in september 2018. Oplevering is voorzien twee jaar later. In het najaar van 2018 start de uitvoering van een pilot met SolaRoad voor zwaar verkeer op de busbaan langs de N218.
• De provincie Zuid-Holland en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat hebben samen een SBIR (Small Business Innovation Research)-competitie in gang gezet. Het SBIR-traject vervangt de proeftuin van de natte infrastructuur. Het doel van deze competitie is het stimuleren van innovatieve bedrijven voor het vinden van haalbare oplossingen voor het opwekken van duurzame energie langs de provinciale oevers/kades. Zodoende zal er een stap worden gezet voor het compenseren van de CO₂-voetafdruk van het beheer en onderhoud van de vaarwegen. Voor het prototype zal in 2019 een stuk oever van 50 meter worden aangewezen. Het prototype zal naar verwachting in november 2020 in gebruik worden genomen.
• Opschaling van het duurzame openbaar vervoer met waterstofbussen. De volgende stap is gezet in het Europese project FCH-JU waarbij een opschaling naar 50 bussen voor Nederland in drie regio's (Groningen, Noord-Brabant en Zuid-Holland) is voorzien. Er is voor de zomer een marktconsultatie gehouden. Momenteel wordt gewerkt aan samenwerkingsovereenkomst met de betrokken provincies, ter voorbereiding van de aanbesteding. De aanbesteding is voorzien in het voorjaar van 2019.

4. ACCEZ

Het meerjarig kennisprogramma voor de circulaire economie is in april 2018 onder de naam ACCEZ (Accelerating  Circular Economy Zuid-Holland) van start gegaan. Het is een samenwerkingsverband van vier universiteiten, VNO-NCW West en de provincie. De provincie heeft € 5 mln voor het programma ter beschikking gesteld. In de Voorjaarsnota 2018 is de verdeling van de middelen verspreid over 4 jaar opgenomen. Het streven is om circa 70% van de middelen aan funderend en meer korte termijn, praktijkgericht onderzoek en andere vormen van inzet op kennisintensieve vraagstukken uit te zetten bij kennisinstellingen en 30% aan de programmaorganisatie, communicatie, monitoring van onderzoek en kennisverspreiding van de resultaten.

5. Reservering voor de uitvoering van ‘Investeren in vernieuwing’

Met betrekking tot de extra investering van € 3,5 mln voor fieldlabs kan gemeld worden dat bij Voorjaarsnota 2018 er een budget is ontstaan van € 5,5 mln (inclusief 5% procesmiddelen) in 2018 voor fieldlabs/SMITZH. Dit bedrag is inclusief de € 3,5 mln voor fieldlabs uit de investeringsimpuls. Eind 2018 wordt  een voorstel voor de doorontwikkeling van een groot meerjarig SMITZH-programma (fase 3 SMITZH) aan PS voorgelegd. Dit plan zal bestaan uit diverse onderdelen/programmalijnen. Doel van Smart Manufacturing Industriële Toepassing in Zuid-Holland (SMITZH) is de omvangrijke maakindustrie in Zuid-Holland te versterken door de toepassing van digitalisering te versnellen. De middeleninzet ten behoeve van dit groot meerjarig SMITZH-programma vindt met name plaats in de periode 2019-2022. Met het oog hierop wordt het budget 2018 (€ 5,5 mln) doorgeschoven naar latere jaren.

Er is in totaal € 3 mln beschikbaar voor de campusregeling (€ 1,5 mln naar aanleiding van intensiveringsvoorstel GS en € 1,5 mln extra naar aanleiding van amendement A582 van 8 november 2017. Na openstelling van de regeling zullen de subsidies naar verwachting begin 2019 worden beschikt. Derhalve dienen de beschikbare middelen voor 2018 via de najaarsnota te worden overgeheveld naar 2019.

6. Bijdrage aan de modernisering van het glastuinbouwcluster in het Westland

Betreft een eenmalige meerjarige subsidie aan gemeente Westland in het kader van een moderniseringsfonds Westland. Met deze regeling wordt 200 hectare glastuinbouwareaal van in de weg liggende obstakels ontdaan, waarmee duurzame modernisering en herstructurering op gang kan worden gebracht.

7. Extra bijdrage t.b.v. cofinanciering van de innovatiestimulering MKB

Deze impuls van € 1 mln is in 2017 extra geïnvesteerd in het subsidieplafond van de regeling MKB
lnnovatiestimulering Topsectoren Zuid-Holland (MlT ZH). Er zijn met deze middelen meer MIT R&D
samenwerkingsprojecten gefinancierd in 2017 en daarmee is deze impuls afgerond.

8. Ophoging budget voor regionale gebiedsgerichte werken

Op 14 december 2017 hebben gedeputeerde staten het Maatregelenpakket gebiedsgericht werken Zuid-Holland 2017 vastgesteld, waarmee een bedrag van in totaal € 6 mln in de vorm van subsidies zal worden verstrekt aan de gebieden Hoeksche Waard, Alblasserdam- Vijfheerenlanden, Goeree Overflakkee, Alphen aan de Rijn - Midden-Holland - Woerden, en de Leidse Regio voor het realiseren van dragende gebiedsopgaven. Van Goeree Overflakkee en Alphen aan de Rijn - Midden-Holland -Woerden zijn reeds aanvragen ontvangen waar positief op is beschikt (totaalbedrag          € 4 mln). Van Hoeksche Waard is aan het begin van deze zomer een concept-aanvraag ontvangen. Met Hoeksche Waard vindt afstemming plaats om op zeer korte termijn tot een definitieve aanvraag te komen. Alblasserdam-Vijfheerenlanden heeft voor 2 projecten afzonderlijke concept-aanvragen ingediend. Met Alblasserdam-Vijfheerenlinden vindt overleg plaats om te komen tot één definitieve aanvraag voor beide projecten, die dan op korte termijn kan worden ingediend. Verwacht wordt dat de voor beide gebieden gereserveerde budgetten nog dit jaar kunnen worden beschikt.

In de voorjaarsnota was aangegeven dat het voor de Leidse Regio gereserveerde bedrag zou worden overgeheveld naar de opgave-Energie. Dit is niet gebeurd. Er wordt gekeken of Leidse Regio nog een aanvraag zal indienen voor 1 december 2018.

In deze najaarsnota wordt tevens verzocht om verhoging van het budget van het Maatregelenpakket gebiedsgericht werken Zuid-Holland 2017 met een bedrag van € 0,02 mln voor Goeree Overflakkee (zie doel 4.1). Deze verhoging is bedoeld voor de pilot Waterstof in de gebouwde omgeving en het project Haven Middelharnis. Deze nieuwe projecten passen geheel bij de kaders, de dragende opgaven en de projectonderwerpen voor Goeree- Overflakkee in het Maatregelenpakket gebiedsgericht werken 2017. De pilot Waterstof in de gebouwde omgeving in het projectonderwerp Energy lsland en het project Haven Middelharnis in het projectonderwerp Versterken poorten rond Haringvliet.

Vanuit het huidige budget resteert nog een bedrag van € 0,9 mln. Dit bedrag zal worden ingezet als onderdeel van de door Dordrecht gevraagde cofinanciering van de Maakfabriek Dordrecht, onderdeel van de Campusontwikkeling Drechtsteden in het kader van de Groeiagenda Drechtsteden. In totaal bedraagt de provinciale bijdrage ca. € 3 mln. Voor dit jaar zal een bijdrage worden verstrekt van € 0,05 mln ten laste van het Alertheidsbudget. In de periode 2018 tot en met 2023 zal een totale bijdrage van ca. € 2 mln. worden betaald van uit de algemene middelen. Daarna zal het resterende deel van € 0,9 mln vanuit de reserve gebiedsgericht werken worden betaald.

9. Behoud aanbod en verbetering van het openbaar vervoer (m.i.v. 2018 € 1,5 mln)

Een deel van de middelen wordt jaarlijks besteed aan het Veer Maassluis-Rozenburg. Voor het resterende deel worden bestedingsopties geïnventariseerd. Een bestedingsvoorstel zal najaar 2018 worden voorgelegd.

10. Oplossen knelpunten openbaar vervoer
    De middelen van deze impuls zijn ingezet om een aantal buslijnen langer door te laten rijden in de avonduren en om een aantal rustigere buslijnen te behouden die anders zouden zijn opgeheven. Hiermee is de leefbaarheid en bereikbaarheid van met name het landelijk gebied verbeterd en daarmee is deze impuls afgerond.

11. Beperkte verlaging opcenten op de Motorrijtuigenbelasting

In het Hoofdlijnenakkoord 2015-2019 is het tarief met 3 eenheden verlaagd naar 92 opcenten. Daarna is het tarief drie maal verder verlaagd, namelijk bij;

• De intensiveringsimpuls voor een "Slimmer, schoner, sterker Zuid Holland' in 2016. Het tarief is vanaf 2017 structureel vastgesteld op 91,7 opcenten.
• De Kadernota 2016, naar aanleiding van het amendement 'Tijdelijke verlaging opcenten' is het tarief incidenteel voor de periode 2017-2019' vastgesteld op 91,4 opcenten.
• De behandeling van de Begroting 2018: het tarief is voor 2 jaar (2018 en 2019) vastgesteld op 90,4 opcenten.

12. Extra impuls om Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving versneld te versterken

Met het in 2017 gestarte programma Impuls Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) wordt samen met onze partners gewerkt aan het versneld versterken van vergunningverlening, toezicht en handhaving. De opgaven van de Impuls VTH zijn in de afgelopen twee jaar voortvarend opgepakt. Per brief hebben Gedeputeerde Staten in november 2017 en maart 2018 Provinciale Staten geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van het programma. Nog voor het eind van 2018 wordt de eindrapportage aangeboden met de bereikte resultaten en hoe deze geborgd gaan worden in de reguliere taakuitvoering.